نگهداری از ظروف مسی و نکات کلیدی برای تمیز کردن ظروف و فواید استفاده و چگونه طول عمر ظروف خود را چند برابر کنیم

خواص و فواید مس برای سلامتی:

 قبل اینکه بخواهیم در مورد نحوه نگهداری از ظروف مسی صحبت کنیم بهتر است قبل از هر چیزی با فواید و دلایل محبوبیت این ظروف در بین مردم کمی بیشتر بدانیم،  عنصر مس در جذب آهن، نقش دارد و در نتیجه در رساندن اکسیژن به همه اندام‌ها نقش‌ مهمی ایفا می‌کند. فواید مس شامل کمک به رشد مناسب بدن، استفاده کارآمد و مؤثر از آهن، واکنش‌های مناسب آنزیمی و نیز بهبود سلامت بافت‌های همبند، مو و چشم است. این ماده همچنین برای جلوگیری از پیری زودرس بسیار مهم است. علاوه بر این موارد، تنظیم ریتم قلبی، غده تیروئید، کاهش نشانه‌های مرتبط با التهاب مفاصل، درمان سریع زخم، افزایش تشکیل گلبول‌های قرمز خون و کاهش کلسترول از سایر فواید مس برای سلامتی محسوب می گردد.

نکته مهمی که باید بدانید این است که مس در بدن تولید نمی‌شود و باید از طریق منابع خارجی تأمین گردد. مس در منابع غذایی متعددی همچون جگر، گوشت، غذاهای دریایی، حبوبات، آرد سویا، سبوس گندم، بادام، صدف، جو، سیر، آجیل‌ها، جوی دو سر، چغندر و عدس موجود است. مس همچنین از طریق نوشیدن آب و غذا در لیوان‌ها و ظروف مسی وارد بدن می‌شود. کمبود یون مس باعث ایجاد رخوت، خواب آلودگی و کسالت می‌شود. هنگامی‌ که غذا درون قابلمه مسی پخته می‌شود، یون مس آزاد شده و پس از صرف غذا باعث ایجاد احساس نشاط و انرژی می‌شود. نگهداری طولانی مدت خوراکی‌های شور و تلخ، ترش و شیرین، روغنی و گوشت ندر ظروف مسی بدون پوشش قلع، مضر است اما در ظروف مسی قلع اندود ضرری ندارد. مقادیر اندك مس برای سلامتی مفید بوده ولی مقادیر زیاد آن می‌تواند مسمومیت‌زا باشد. مس با غذاهای اسیدی واكنش می‌دهد و به این خاطر ظروف مسی را معمولاً با لایه‌ای از یك فلز دیگر مثل قلع می‌پوشانند تا از تماس مستقیم مس و غذا جلوگیری شود. این لایه در هنگام پخت وپز به مقدار كم در غذا حل می‌شود، به خصوص اگر غذاهای اسیدی برای مدت طولانی در این ظروف پخته یا نگه‌داری شوند. لذا از پختن غذاهای اسیدی در ظروف مسی پوشش داده نشده باید اجتناب كرد.

علائم کمبود مس :

نا کارآیی استخوان و کم خونی ، سوخت و ساز غیر عادی کلسترول، لکه های سفید با رنگ ناخن و پوست، آسیب رگها، نقص در تنظیم قلب. نوتروپنی بهترین علامت مربوط به کمبود مس می باشد که کاهش غیر طبیعی تعداد گلبول های سفید خون است افرادی که از کمبود مس رنج می برند دچار درد مفاصل می شوند که پزشکان به این افراد توصیه می کنند دستبندهای مسی بیاندازند تا با تماس دست بندهای مسی با پوست بخشی از این کمبود جبران شده و از درد مفاصل کاسته می شود.

چگونه برای بار اول از ظروف مسی استفاده کنیم

در اولین استفاده از ظروف مسی، یک یا دو لیوان شیر در آن بجوشانید. شیر باعث می‌شود که ظرفتان ضدعفونی شده و از سیاه شدن زودهنگام آن نیز جلوگیری می‌کند. یادتان باشد که همیشه در هنگام آشپزی با ظروف مسی برای منتقل نشدن حرارت زیاد از شعله پایین گاز، از شعله پخش کن استفاده کنید.

نگهداری و تمیز کردن از ظروف مسی

۱- با ظروف مسی چگونه رفتار کنیم:

برای افزایش طول عمر ظروف مسی بهتر است در نوع شستشو خود دقت کنید و از روش های شستشوی ملایم استفاده نمایید  شما می توانید بعد از هربار استفاده از ظروف مسی  آنها را با یک اسفنج نرم و صابون ظرفشویی و آب ولرم  کاملا بشویید. به طور کلی این بهترین روش شستشوی روزانه ظروف مسی است. توجه کنید ظروف مسی را داخل ماشین ظرفشویی قرار ندهید و یا برای شستشوی این ظروف از مواد شوینده قوی مثل وایتکس ویا شوینده های چندمنظوره استفاده نکنید . اسفج هایی که جنبه سایشی دارند برای این ظروف مناسب نخواهند بود و به ظروف شما صدمات جدی وارد می کنند

۲- حرارت دشمن ظروف مسی

ظروف مسی با ظروف فلزی و سایر ظروف پخت و پز دیگر متفاوت است و نباید بدون روغن و آب  حتی خالی روی حرارت قرار گیرند زیرا این کارعمر ظروف مسی را کاهش می دهد و باعث می شود بافت ظرف مسی شما ضعیف تر شود. و به مرور زمان باعث سوراخ شدن آن شود.

 ۳- براق کردن ظروف مسی

بعد از مدتی استفاده از ظروف مسی رنگ کدری روی دیواره های بیرونی آن می نشیند پس برای برق انداختن آنها مدام در حال تلاش نباشید، اما هر چند وقت یکبار می توانید با ترکیبات ساده و طبیعی ظروف مسی را درخشان کنید. شما به راحتی با ترکیب کردن آب لیمو و سرکه یا جوش شیرین ماده ای خمیری شکل تهیه نمایید و با یک اسفنج نرم روی ظروف خود بکشید و آن را برق بیاندازید.

نکته: از نمک برای تمیز کردن ظروف مسی استفاده نکنید به مرور موجب کدر شدن هرچه بیشتر ظروف شما می شود.

ظروف مسی از نگاه طب سنتی:

برای آشپزی کردن، انتخاب ظرف مناسب همیشه از موارد ضروری نیز برای خانم ها می باشد. از نظر طب سنتی ظروف مسی از بهترین ظروف برای پخت غذا هستند و همچنین شامل مزایا و فوایدی می باشند که به همین علت میتوان بیشتر مورد استفاده قرار داد. خوشبختانه صنعت ما نیز در این زمینه بخوبی عمل کرده و تولید این ظرف ها را به انبوه رسانده بخصوص ظروف مسی زنجان که از زمان های قدیم معروف بوده و در حال حاضر هم با کیفیت ترین ظروف مسی ایرانی را نیز تولید می کند.

روش های تمیز کردن ظروف مسی:

برای تمیز کردن سطح بیرونی ظروف مسی از ۳ راهکار می‌توانید استفاده کنید. اول یک فنجان آبلیمو را داخل یک ظرف بریزید و با مقدار کمی پودر رخت شویی مخلوط کرده و آن را با یک پارچه نرم یا اسفنج روی بدنه ظرفتان بکشید. به این ترتیب لکه‌های سیاه روی ظرف از بین می‌رود. در روش دوم فقط کافی است، سس گوجه فرنگی را روی بدنه ظرف مسی بمالید و چند دقیقه به آن فرصت دهید تا روی ظرف باقی بماند. بعد سس را با نیروی بیشتر از روی ظرف پاک کنید. به صورتی که لکه‌ای روی آن باقی نماند. در آخر ظرفتان را بشویید و معجزه سس گوجه را روی ظرفتان ببینید. در روش سوم شما به یک جلاسنج نیاز دارید. به این ترتیب که سطح بیرونی ظرفتان را با یک لایه از جلاسنج بپوشانید و بعد از گذشت ۵ تا ۱۰ دقیقه با یک پارچه نرم آن را از روی ظرفتان پاک کنید. بعد با استفاده از یک پارچه زبر ظرفتان را تمیز کنید تا مثل روز اول نو شود.

• روش اول: استفاده از پماد براق کننده فلزات
• روش دوم: استفاده از سرکه سفید و نمک
• روش سوم: استفاده از سس گوجه فرنگی (کچاپ)

فواید استفاده از ظروف مسی:

علت خوشمزه شدن و خوب جا افتادن غذا در ظروف مسی این است که حرارت در ظروف مسی بیش از سایر ظروف فلزی نگهداری و به طور یکنواخت توزیع می شود .پخت غذا در این ظروف می تواند کم خونی را کم کند زیرا مس از عناصر لازم برای فرآیند خونسازی و رفع کم خونی است.

در دهه پیش مردم کشور ما برای پخت غذا مخصوصاً خورشت و آش از قابلمه های مسی استفاده می کردند و یک کفگیر آهنی داشتند به نام حسوم که موقع پخت غذا دائم درون آن قرار می گرفت و باعث رفع کم خونی می گشت.

ویژگی های فلز مس و رسانایی بسیار زیاد آن است که باعث می شود غذا در ظرف مسی خیلی سریعتر بپزد و انواع خورش ها در این ظروف بهتر جا بیافتد ، همینطور سرخ کردن غذاها در ظرف مسی باعث تردتر شدن آن ها می شود .

کمبود یون مس موجب احساس رخوت و خواب آلودگی و کسالت مداوم می شود و سبب می شود که درد مفاصل داشته باشیم ، پخت غذا در ظروف مسی باعث از بین رفتن این حالات می شود و برای جبران کمبود یون مسی پزشکان توصیه می کنند یک دست بند مسی به دست داشته باشید.یکی از علت های بروز بیماری آلزیمر را رسوب یون های آلومینیوم در مغز عنوان می کنند.

پخت غذا در ظروف مسی باعث طول عمر مفید و سلامتی جسمی خانم های نزدیک به دوران عادت ماهیانه می شود . در شمال ایران برای جلوگیری از بیماری های خونی و سرطان خون موقع پخت خورشت (مخصوصاً فسنجون) یک تکه آهن یا نعل وسط خورشت می انداختند تا کاملا رنگ بگیردو این کار باعث آزاد شدن یون های آهن و سلامتی بدن می شود، باید بدانید هیچ کارتل داروئی نمی تواند از یون یک عنصر برای شما قرص تهیه کندو آن چیزی که به اسم قرص آهن می شناسید مولکول آهن هست .

مضرات استفاده از ظروف مسی:

یکی از مضرات ظروف مسی، اکسید شدن آنهاست که بسیار خطرناک است. به همین دلیل پخت غذا در ظروف مسی قدیمی که لعاب ندارند، صحیح نیست. مس قرمز به ‌مرور زمان در مجاورت هوا اکسید می‌شود و به سبز و خاکستری تغییر رنگ می‌دهد که برای سلامت مضر است. استفاده از ظروف مسی در صورتی مجاز است که توسط یک لایه دیگر از فلز دیگر مثل قلع پوشانده شده باشد و به اصطلاح باید سفید شده باشد تا از ورود مس به غذا جلوگیری کند. مسمومیت: زیاده روی در مصرف مس‌ می‌تواند خطر ابتلا به مسمومیت را افزایش دهد که با علائمی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، و درد معده، سردرد، سرگیجه، ضعف، طعم فلز در دهان، سیروز کبدی، زردی و مشکلات قلبی مشخص شود.